با اندک درنگی بر صفحه تاریخ صد ساله افغانستان و مروری بر خصایص و ت های حاکمان که اکثر مطلق شان پشتون تبار بوده و هست، یک خصلت و مشخصه مشترک که بین همه آنها وجود دارد و اکثرا هم زمینه به زمین خوردن شان را فراهم کرده است، خودخواهی و خودبرتر بینی آنان است. از زمان عبدالرحمن خان جابر که پایه گذار افغانستان نوین نامیده می شود تا امروز که خلف صالحش اشرف غنی بر سریر قدرت مطلق قوم گرایی و پشتون والی تکیه زده است، این خصیصه با کم و کیف متفاوتی میان حاکمان دست بدست شده است؛ عبدالرحمن با تفکر پشتون-برتری که داشت میخواست تمام حدود و ثغور افغانستان را تحت قیادت پشتون ها و در نهایت زیر امر خودش در بیارد. و برای تحقق این ایده و آرمانش از ابزارهای مختلف قومی و تباری و ایدیولوژی استفاده برد و در نهایت فاجعه بزرگ نسل کشی هزاره ها و شینواری را و برای حفظ قدرت مطلقه خودش، فروش خاک افغانستان را به کشور های همسایه در کارنامه حاکمیتش به ثبت رساند.
بدنبال عبدالرحمن حاکمان دیگری که در قالب های مختلف شاهی و جمهوری زمام امور را بدست گرفتند نیز، هرکدام به نوبه خود برای گسترش قدرت و منافع شخصی و خانوادگی شان دست به هر نوع حربه ی برده است ولو اینکه این کار شان به نابودی جان و مال ملت منجر شده باشد. در دوره پسا طالبان و روی کار آمدن کرزی، خودخواهی و خود پروری به شکل مدرنش در دستگاه حکومت پدیدار گشت. شاهد براین مدعا، گزارشی است بر سرمایه های ملیاردی و اما پنهان کرزی در دوبی که رومه دیلی میل در این اواخر از آن پرده برداشت. کرزی برای حفظ جایگاه و قدرتش و برای افزایش سرمایه های ملیاردی اش ذره ی هم به فکر منافع مردم افغانستان نبوده است. گریه های که در سخنرانی هایش دیده ایم، اشک تمساحی بیش نبوده است.
با روی کار آمدن اشرف غنی احمد زی که در یک انتخابات پر از تقلب و افتضاح و با کمک امریکا افسار قدرت را بدست گرفت، نشانه های از خود خواهی و خود محوری زیادی به چشم می خورد. از همان آوان ریاست جمهوری اش دست به حذف کسانی زد که فکر می کرد سدی در برابر زیاده خواهی اش خواهد بود. حالا که 5 سال ریاستش رو به اختتام است، کارنامه اش پر است از تصمیمات فردی و عجولانه و چیغ زدن های که زمینه ساز بسیاری از تنش های قومی و سمتی شده است. اشرف غنی با توهمی که دارد و خودرا متفکر میداند، دوست ندارد هیچ کسی روی حرفش حرف بزند ولو در اشتباه مطلق باشد. قطع نظر از اینکه غنی سراپا آغوشته به لجن قوم پرستی و دیگر ستیزی است که در بسا مواردی هم چون مساله لین برق 500 کلوولت ترکمنستان باعث و بانی فاجعه های بزرگی انسانی شده است، خودخواهی و خودبیشتر بینی اش بسیاری از افراد نزدیک به او که مدتها جور و بازویش بودند، از او بریدند و علیه او سنگر گرفتند. در تازه ترین رویداد تشکیل لویه جرگه سفارشی است امروز اخرین روزش است. وقتی امریکا بدون حضور حکومت وحدت ملی مذاکره با طالبان را آغاز کرد، گروه های ی داخلی نیز بر ان شدند تا با پا درمیانی روسیه جانب دیگر مذاکره با طالبان قرار گیرند. دراین میان اشرف غنی تنها ماند. نه از جزئیات مذاکره امریکا با طالبان چیزی میدانست و نه هم گروه های ی دیگر به عدم حضورش در مذاکره با طالبان اهمیت قایل شدند. اینجا بود که غنی خودرا تافته جدا بافته دید و بر ان شد تا تشکیل جرگه می را سفارش دهد. قاعده براین است که این جرگه با مشارکت همه اقشار مردم از گروه های ی گرفته تا افراد ملکی از همه ولایات در حالات اضطرار تشکیل شود. اما غنی با وجود با پیشنهاد افرادی مثل کرزی مبنی بر به تعویق انداختن این جرگه، تک و تنها از کوچیهای خودش و افراد که گرفتن یک عکس سلفی در تالار لویه جرگه مهمتر از تصمیمات صلح برای شان است دعوت کرد تا در مورد چگونگی صلح با طالبان مشوره کند.
نتیجه این جرگه به وضوح قابل پیش بینی است؛ هیچ. کسانی که در این جرگه شرکت کرده اند را می توان به سه گروه تقسیم بندی کرد:
یک: افرادی که از حلقه ارگ اند و به سفارش غنی و اطرافیانش اینجا آمده اند،
دو: کسانی(عمدتا پشتون ها)که در همین روزها فرزندان و برادران شان در رکاب طالبان در مقابل نیروهای امنیتی در نبردند،
سه: کسانی(عمدتا غیر پشتون) که صرف بخاطر تعلق قومی-خانوادگی به افراد وابسته به ارگ در بدل وعد وعید های مالی و پولی به اینجا آورده شده اند.
در این میان گروه های ی عمده که نقش بسزایی در آوردن صلح می تواند داشته باشد، غایب است. نادیده گرفتن این کتله سنگین در تصمیم گیری های کلان ملی صرف بخاطر تصمیمات خود محوری غنی است. اگر مردم افغانستان به صلحی که آرمان همه شان است، دست نیازند، مقصر اولش غنی است؛ چرا که افغانستان کشوری است که هرکس سهم خودرا میخواهد. اگر بدستش نیارد، در سنگ اندازی دست چیره ای دارند. اشرف غنی سنگ اندازی های زیادی در راه آوردن صلح کرده است. چه از طریق جنگ و چه از طریق مذاکره. اگر غنی بخواهد یک تنه پروسه صلح را به پیش ببرد و دیگران را خصوصا گروه های ی را نادیده بگیرند، آنها نیز افغانند و سنگ اندازی را به اندازه او بلدند. این وسط ملت است که در دریای از خود خواهی و خودبرتر بینی اینها غرق می شوند.
غربت قانون در سایه حکومت اشرف غنی
های ,غنی ,افغانستان ,جرگه ,طالبان ,شان ,که در ,گروه های ,اشرف غنی ,های ی ,با طالبان
درباره این سایت